Afgeschreven: De beginmonoloog uit Opening Night
Altijd moeten we tijdens het maken van een voorstelling scènes schrappen, hoe geestig, ontroerend, pienter of lekker om te spelen die ook mogen zijn. Dan passen ze gewoon niet in het geheel. In onze nieuwe podcast Afgeschreven willen we die alsnog met jullie delen. Beginnen doen we bij het begin, met de monoloog van Willem waarmee we Opening Night ooit zouden starten.

Je kan de aflevering ook beluisteren via Apple Podcasts.
Een voorstelling van DE HOE is zelden plotgedreven. Daarom zoeken we altijd andere manieren om het stuk te ritmeren en te structureren. We hadden al heel vroeg het idee om het begin, het midden en het einde van Opening Night te markeren met een monoloog, telkens op dezelfde muziek. Het zouden teksten zijn waarin een afgezant van elke generatie die DE HOE rijk is aan het publiek vertelt waar we zitten in de voorstelling, om dat vervolgens te verbinden aan hoe we zelf nadenken over wat dat is: beginnen, in het midden staan en eindigen. In een voorstelling, in je carrière, in je leven.
Toen Willem de tekst voor het eerst voorlas, was iedereen het er roerend over eens: deze scène kwam er zéker in. Volgens Willem is dat de beste manier om een tekst uiteindelijk geschrapt te krijgen: zeggen dat hij er zéker in komt.
Hij overleefde vele versies van Opening Night, maar toen we doorlopen deden van onze eerste montages, bleek dat we met een typisch probleem zaten: we hadden te veel beginscènes. Bovendien beantwoordde de beginmonoloog niet aan het spetterende, feestelijke begin dat we wilden. Het probleem was dat het een monoloog was. We wilden ons tonen als groep, samen, feestelijk, in de spotlights. Blij ook, want er is écht geen probleem – ook al is er natuurlijk wél een probleem.
De middenmonoloog van Ans heeft de uiteindelijke voorstelling wél gehaald. Van de beginmonoloog van Willem zijn veel sporen in Opening Night beland, zowel in de openingsscène (die we met de hele groep doen) als in de eindmonoloog van Mitch. Hij heeft die tekst namelijk heel nauw op Willems monoloog geënt, zij het met enkele accentverschuivingen. Dan blijkt die aloude toneelwet toch juist: elke goede beginscène is ook een goede eindscène.
De beginmonoloog
willem
even muziek
even dit
dit is het begin
we zijn al even bezig en toch is dit nog het begin
het verhaal van het begin
en daarmee het verhaal van het einde
om te beginnen
dit is theater
dit is echt
wij houden hier
ongelooflijk veel van het theater
en u daar waarschijnlijk ook
wij zijn liefhebbers
allemaal
u en wij
wij houden van het spel
wij houden van het spelen
en dat houden van
dat houdt niet op
dat gaat maar door
dit is theater dus
echt
en dit is nieuw
dit lijkt op dingen
ik weet het
en toch is dit allemaal weer nieuw
een nieuwe groep
een nieuwe voorstelling
en ik begin
je zou ook kunnen zeggen dat ik het einde ben
aan het einde ben
het einde van een loopbaan
dat klopt
ik voel dat ook
ik ga daar niet geheimzinnig over doen
de jongeren vinden
dat ik dat niet zo vaak moet zeggen
niet zo vaak moet denken
maar ik denk daar anders over
ik denk dat je dat niet vaak genoeg denken kunt
zodat het einde je niet overvalt
hoe dan ook
elke keer moet dat helemaal opnieuw, beginnen
en denk ik
ik ben het kwijt
ik moet terug
toen je jong was ging het allemaal vanzelf
maar dat is een vergissing
daar aan het begin
was alles wat ik deed
toch vooral ook voldoen
aan modes
aan wat er verlangd werd
al vanaf het begin
was ik een beginner
die gearriveerde dingen wilde zeggen
in mijn pogingen volwassen te klinken
was ik in het begin al heel veel ouder
dan ik nu eigenlijk ben
en mijn hele waarachtigheid van toen
was dat juist dat
die zogenaamde volwassenheid
zo doorzichtig was
zo openlijk en aandoenlijk
dat het doorging voor een nieuw begin
ik kan altijd opnieuw beginnen denk ik
nog een keer kan ik het proberen
mijzelf en volkomen waarachtig te zijn
want uiteindelijk heb ik nog niets verteld
denk ik soms
uiteindelijk heb ik ook mijzelf veel te weinig verteld
ik bedoel
wat heeft het mij allemaal gebracht?
ben ik mijzelf door dat werk beter gaan begrijpen?
maar ik kan altijd weer opnieuw beginnen
altijd weer een poging doen
sterker nog
ik doe het al
ik doe een poging
luister toch!
het is doodstrijd
ik weet het
het is een uitgestelde dood
de jongeren
de studenten
de nieuwe groep
en opnieuw beginnen is eindig
ergens – voel ik – laat ik los
moet ik loslaten
dan kan ik gewoon niet meer
dan kan ik niet meer vasthouden
en tot die tijd
is dit tekst
tot die tijd is dit nieuwe tekst
weer nieuwe tekst
dat is goed om te weten
wat ik zeg
is allemaal tekst
dit hier is teksttheater
dit is allemaal tekst
Stemmen: Natali Broods en Willem de Wolf
Muziek: Shane Van Laer
Script: Jens Dewulf en Wannes Gyselinck
Productie: DE HOE